Pagtaguyod sa Karapatan ng Sariling Pagpapasya at Tunay na Awtonomiya ng Moro at Katutubong Pamayanan
- Suriin ang Indigenous Peoples’ Rights Act (IPRA) at ang Bangsamoro Organic Law (BOL). Siguraduhing ganap na makalahok ang mga Katutubo at Moro sa mga pambansang proseso ng pagpapasya, na may mekanismo para sa tunay na awtonomiya sa rehiyonal at lokal na antas.
Pagtatanggol sa Mga Ninuno at Yaman Laban sa Eksploitasyon
- Magpatupad ng mas mahigpit na batas at regulasyon na magpoprotekta sa mga lupaing ninuno at teritoryo laban sa malawakang pagmimina, mga proyektong enerhiya, at iba pang nakasisirang industriya. Siguraduhing maipatupad ang karapatan ng mga Katutubo at Moro na magkaroon ng Malayang, Prior, at Kaalamang Pahintulot (FPIC) para sa lahat ng proyekto sa kaunlaran, na may mahigpit na parusa sa mga paglabag ng mga korporasyon at estado.
Pag-angat ng Kapayapaang Nakabatay sa Hustisya at Demilitarisasyon
Suportahan ang mga usapang pangkapayapaan na tinatalakay ang ugat ng hidwaan sa mga teritoryo ng Katutubo at Moro, partikular na ang militarisasyon at pagkaagaw ng lupa.
Manawagan para sa pag-alis ng mga militar at pwersang paramilitar mula sa lupain ng Katutubo, at lumikha ng mga mekanismo sa transitional justice na magpapagaling sa mga komunidad na naapektuhan ng karahasan na inisponsor ng estado.
Hustisya at patas na kabayaran para sa mga biktima ng sapilitang paglikas, pagkasira ng mga bahay at ari-arian dahil sa operasyong militar, at ilegal na pag-aresto at detensyon.
Pagtataguyod ng Sustainable at Sariling-Pinapatnubayang Kaunlaran
Suportahan ang mga inisyatibang pang-legislatura na inuuna ang mga programang pangkaunlaran na pinapangunahan ng mga Katutubo, lalo na sa agrikultura, edukasyon, at serbisyong pangkalusugan. Dapat itong nakaangkla sa mga tradisyunal na sistema ng kaalaman, tinitiyak na ang mga Katutubo at Moro ay direktang nakikinabang mula sa yaman sa kanilang mga lupain habang isinusulong ang mga kasanayang pangkalikasan na napapanatili.
Pagtaguyod ng Karapatang Pantao ng Mga Katutubo at Moro
Magpakilala ng mga polisiya upang palakasin ang mga mekanismo ng proteksyon sa karapatang pantao, na may espesyal na atensyon sa pagtatanggol sa sibil, pampulitika, at ekonomikong karapatan ng mga Katutubo at Moro, kabilang ang pagbibigay ng legal na tulong, at pagtiyak ng pananagutan sa mga salarin.
Sources: https://makabayan.ph/amirah-lidasan/
NGO worker
National Chairperson ng National Union of Students of the Philippines
president e ng the Union of Journalists of the Philippines
Sources: https://www.rappler.com/people/p58779206-amirah-lidasan/Â
https://www.rappler.com/people/p58779206-amirah-lidasan/